Azərbaycan tarixində elə insanlar var ki, onların adı sadəcə bir dövrün yaddaşına yazılmır, millətin taleyinə hopur, dövlətçiliyin mənəvi dayağına çevrilir. Bu böyük adların önündə isə Ulu Öndər Heydər Əliyev dayanır. Onun həyatı bir ömür ölçüsünü aşan, hadisələr içində yox, hadisələri yaradan bir taledir. Onun adı çəkiləndə yaddaşımıza yalnız siyasi xronologiya deyil, xalqın dirçəlişi, dövlətin qurulması, müstəqilliyin möhkəmlənməsi gəlir. Ulu Öndər Heydər Əliyev Azərbaycanın yalnız keçmişində deyil, bu gününün gücündə, sabahının isə strateji konturlarında yaşayan dövlətçilik yaddaşıdır. O, zaman və məkan anlayışlarına sığmayan şəxsiyyətdir — çünki Onun yaratdığı sistem bir lider ömrünün yox, bütöv bir millətin davamlı inkişaf fəlsəfəsinin təməlidir.

Bu sözləri aia.az-a açıqlamasında ictimai fəal Eltun Süleymanov deyib.

Müsahibimiz deyib ki, 1990-cı illərin əvvəlində Azərbaycan müstəqilliyini elan etsə də, reallıqda dövlətçiliyin dağılmaq təhlükəsi ilə üz-üzə qalmışdı. Xaos, separatizm, idarəolunmazlıq, sosial çöküş və müharibənin yaratdığı faciələr ölkəni uçuruma aparırdı. Xalqın taleyi sanki boşluğa düşmüşdü və ölkə tarixin ən qaranlıq dönəmlərindən birini yaşayırdı. Belə bir məqamda Ulu Öndər Heydər Əliyevin yenidən siyasi səhnəyə qayıdışı yalnız liderin addımı deyildi — bu, millətin ümidi idi. Xalqın dərin ehtiyacından doğan çağırışa onun qayıdışı cavab oldu, qətiyyət oldu, xilasedici oldu. 1993-cü ildə hakimiyyətə gəlişi, əslində, Azərbaycanın dövlət kimi yenidən doğuluş anı idi. Ulu Öndərin liderliyinin mahiyyəti üç sadə, amma dəyərli əsas üzərində yüksəlirdi. Xalqın inamını bərpa etmək, dövlətin dayaqlarını möhkəmləndirmək, müstəqilliyi real məzmunla doldurmaq. Ulu Öndər Heydər Əliyev bilirdi ki, dövlətin gücü ilk növbədə xalqın inamından başlayır. Xalq inanmayanda dövlət zəifləyir, dövlət zəifləyəndə isə müstəqillik formal elan olmaqdan irəli gedə bilmir. Azərbaycan müstəqilliyini rəsmən 1991-ci ildə qazandı, lakin həmin müstəqilliyin həqiqi siyasi, iqtisadi və hüquqi dayaqlarını məhz Ulu Öndər Heydər Əliyev yaratdı. Bu, sadəcə idarəçilik bacarığı deyildi — bu, strateji dövlətçilik vizyonu idi. “Əsrin müqaviləsi” Azərbaycanın iqtisadi tarixində dönüş nöqtəsi oldu. Bu müqavilə yalnız neftin çıxarılması deyil, milli iqtisadiyyatın dünya bazarlarına açılması, ölkənin beynəlxalq nüfuzunun artması və gələcək inkişaf modelinin formalaşması demək idi. Yeni Konstitusiya, qanunvericilik islahatları, dövlət institutlarının formalaşdırılması — bunlar Azərbaycanı müasir dövlət modelinə keçirən əsas sütunlardır. Ulu Öndər Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə nizami, peşəkar və vahid komandanlığa malik Azərbaycan Ordusu yaradıldı. Sonrakı illərdə bu ordu tariximizin ən böyük Zəfərini — Qarabağın azadlığını təmin etdi. Onun xarici siyasəti Azərbaycanın regionda və qlobal miqyasda etibarlı siyasi aktora çevrilməsinə imkan verdi. Dövlət maraqlarını müdafiə edən, güc mərkəzləri ilə balanslaşmış münasibət quran bu siyasət bu gün də ölkənin xarici siyasət fəlsəfəsinin əsasını təşkil edir. Əslində bu günün Azərbaycanı Ulu Öndər Heydər Əliyev dühasının davamıdır. Bu gün müasir Azərbaycan Ulu Öndər Heydər Əliyevin qurduğu ideoloji və siyasi təməllər üzərində yüksəlmə dövrünü yaşayır. Cənab Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən siyasət həmin məktəbin daha müasir, daha kəskin, daha qətiyyətli davamıdır. Qarabağ Zəfəri və ərazi bütövlüyünün tam bərpası, Azərbaycanın beynəlxalq enerji xəritəsində aparıcı statusu, regional təhlükəsizlikdə strateji rolun güclənməsi, Türk dünyası ilə tarixi həmrəyliyin dərinləşməsi, iqtisadi modernləşmə və qlobal tərəfdaşlıq siyasəti— bütün bunlar Ulu Öndər Heydər Əliyev irsinin dövlət səviyyəsində yaşadığını göstərən ən parlaq faktlardır. Onun “Güclü dövlət olmaq üçün güclü iradə lazımdır” kəlamı bu gün Azərbaycanda reallığa çevrilmiş bir siyasi düstur kimi yaşayır.

Ulu Öndər Heydər Əliyevin böyüklüyü yalnız siyasətçi olmasında deyildi — Onun böyüklüyü xalqla yaratdığı mənəvi bağda idi. O, Azərbaycan insanının sevincini də, kədərini də, dərdini də, arzusunu da öz taleyi kimi yaşadı. Xalqla ünsiyyətindəki səmimiyyət, məsuliyyət və diqqət Onu liderdən çox, millətin mənəvi dayağına çevirdi. Bugün də insanlar onu xatırlayanda bir cümlə düşünürlər: “Heydər Əliyev Azərbaycan üçün yaşadı və Azərbaycanı yaşatdı.” Onun siyasi qərarları yalnız dövlətin taleyini dəyişmədi — hər bir ailənin, hər bir insanın həyatına toxundu. Ulu Öndərin həyat fəlsəfəsi xalqla əhd bağlamaq, həmin əhdi son nəfəsinə qədər qorumaq idi. Ulu Öndər Heydər Əliyevi anmaq təkcə bir lideri xatırlamaq deyil; bu, bir dövlətçilik ideyasına sədaqət deməkdir. Onun anım günü bizə bir daha xatırladır ki, müstəqillik təsadüfi nemət deyil, dövlətçilik daimi mübarizə tələb edir, milli birlik ən böyük dəyərdir, güclü Azərbaycan ən böyük məqsəddir. Bu gün onun xatirəsinə baş əyərkən anlayırıq ki, Azərbaycan dövlətinin sütunlarında Ulu Öndərin nəfəsi, uzaqgörənliyi və yaradıcılığı yaşayır. Hər nailiyyətimiz onun qoyduğu təməlin üzərində yüksələn bir işıqdır. Ulu Öndər Heydər Əliyev həyatdan köçsə də, yaratdığı dövlətçilik məktəbi və xalq sevgisi əbədiyyətə çevrilmişdir-deyə E. Süleymanov fikrini yekunlaşdırıb.