Taleh Məhərrəmov: “Müstəqilliklə Yoğrulan Tale: Azərbaycan Dövlətinin Zəfər Yolu 28 Maydan Başlayır”
1918-ci ilin 28 mayında Azərbaycan xalqı əsrlərlə davam edən milli oyanışının, azadlıq mübarizəsinin və milli özünüdərkinin məntiqi nəticəsi olaraq dünya ictimaiyyətinə səssiz, lakin sarsıdıcı gücə malik bir bəyanat ünvanladı: “Biz varıq və azadıq!” Bu bəyanat yalnız söz deyildi – bu, bir xalqın öz qürurunu, öz suverenliyini və iradəsini təsdiqləyən, tarixə qızıl hərflərlə yazılan möhtəşəm bir çağırış idi.
Məhz həmin gün – 1918-ci ilin 28 mayında Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti elan olundu. Bu, nəinki Azərbaycan xalqının, həm də bütün Şərq dünyasının tarixi üçün dönüş nöqtəsi oldu. Çünki bu, Müsəlman Şərqində yaranan ilk demokratik, hüquqi və dünyəvi dövlət idi. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti, azadlığın yalnız arzu deyil, eyni zamanda reallaşan bir dəyər olduğunu sübut etdi.
AXC – İradənin və milli oyanışın təntənəsi
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti, çətin və mürəkkəb geosiyasi şəraitdə – müharibələr, işğallar, imperialist maraqlar içində, amma xalqın milli iradəsinə söykənərək quruldu. Bu, cəfakeş xalqımızın tarix səhnəsində öz sözünü demək, öz taleyinə sahib çıxmaq üçün göstərdiyi böyük iradənin bariz nümunəsi idi. AXC-nin qısa, lakin zəngin fəaliyyəti dövründə çoxsaylı mühüm və strateji addımlar atıldı:
-
Dövlət strukturları quruldu, ilk dəfə müasir parlament sistemi tətbiq olundu.
-
Milli ordu yaradıldı, təhlükəsizlik sahəsində vacib islahatlara start verildi.
-
Təhsil sahəsində mühüm addımlar atıldı – Bakı Dövlət Universiteti təsis olundu, maarifləndirmə işi genişləndirildi.
-
Qadınlara seçki hüququ verildi – bu, təkcə regionda deyil, dünyanın bir çox inkişaf etmiş ölkəsində belə o dövrdə görünməyən nadir bir addım idi.
-
Xarici ölkələrlə diplomatik əlaqələr qurulmağa başlandı, Azərbaycanın müstəqilliyi tanıdılmağa çalışıldı.
Bütün bu addımlar xalqın öz müqəddəratını təyin etmək əzmini, hüquqi və demokratik dövlət quruculuğuna olan sadiqliyini nümayiş etdirirdi. Lakin bu böyük layihə uzunömürlü olmadı – 1920-ci ilin aprelində sovet qoşunlarının hərbi müdaxiləsi ilə Cümhuriyyət süqut etdi, xalqımızın azadlıq səsi susduruldu. Amma bu səs tarixə yazıldı və bir gün mütləq yenidən dirçələcəkdi.
1991 – Azadlığın dirçəlişi və xilaskar liderin dönüşü
1991-ci ildə Azərbaycan xalqı tarixdən gələn səsini yenidən ucaltdı. SSRİ-nin süqutu ilə Azərbaycan bir daha öz müstəqilliyini elan etdi. Lakin bu dəfə azadlığı qorumaq və möhkəmləndirmək əvvəlkindən də çətin idi. Çünki ölkə xaosun, siyasi qeyri-sabitliyin, iqtisadi böhranın içində idi. Vətəndaş qarşıdurmaları, xarici təzyiqlər, işğal altında olan torpaqlar – bu problemlər ölkəni parçalanma təhlükəsi ilə üz-üzə qoymuşdu.
Belə bir zamanda Azərbaycan xalqının xilaskarlıq missiyasını öz üzərinə götürən şəxsiyyət ortaya çıxdı – Ümummilli Lider Heydər Əliyev. Onun xalqın tələbi ilə siyasi hakimiyyətə qayıdışı, dövlətçiliyin əsas sütunlarını möhkəmləndirdi, idarəetmədə sabitlik bərqərar oldu, milli ideologiya formalaşdı. Heydər Əliyev təkcə mövcud vəziyyəti sabitləşdirmədi – o, gələcəyə yönələn böyük bir inkişaf strategiyasının təməlini qoydu. İqtisadi islahatlar, beynəlxalq əməkdaşlıqlar, hüquqi islahatlar, ordu quruculuğu, milli həmrəyliyin gücləndirilməsi – bunlar hamısı yeni dövrün yol xəritəsini müəyyənləşdirdi.
Prezident İlham Əliyev dövründə tarixi ədalətin bərpası
Bu gün Azərbaycan xalqı artıq təkcə müstəqillik əldə etmiş deyil – bu müstəqilliyi qorumış, möhkəmləndirmiş və regionun güclü dövlətlərindən birinə çevrilmişdir. Prezident İlham Əliyevin güclü liderliyi, siyasi iradəsi və milli maraqları üstün tutan siyasəti sayəsində Azərbaycan öz tarixi haqqını bərpa etdi. 2020-ci ildə baş verən Vətən Müharibəsi və onun ardınca gələn proseslər nəticəsində Qarabağ işğaldan azad olundu, ərazi bütövlüyümüz təmin edildi.
Bu zəfər təkcə hərbi deyil – milli ruhun, xalqın birliyinin və siyasi iradənin zəfəri idi. Artıq Azərbaycan müstəqilliyini yalnız bir sənəddə və ya təqvimdə deyil – torpaqlar üzərində, reallıqlar üzərində təsdiqləyir. Müstəqillik indi əməllə ölçülür – infrastrukturla, ordu gücü ilə, diplomatik müstəqilliklə və iqtisadi güclə.
28 May – Azadlıq yolunda ilk addımın əbədiyyətə çevrildiyi gündür
28 May Müstəqillik Günü sadəcə bir bayram deyil. Bu gün, azadlıq uğrunda canından keçmiş minlərlə şəhidin xatirəsinin anıldığı, milli yaddaşın canlı saxlandığı müqəddəs bir tarixdir. Bu gün, həm də gələcək nəsillərə bir çağırışdır: azadlıq asan qazanılmayıb, onu qorumaq və inkişaf etdirmək hər birimizin borcudur.
Hər il bu günü qeyd edərkən biz bir daha sübut edirik ki, Azərbaycan xalqı öz azadlığını, milli iradəsini heç bir gücə təslim etməyəcək. Əsarətlə heç vaxt barışmayacaq və gələcəyə yalnız öz ayaqları üstündə, öz səsi ilə, öz gücü ilə addımlayacaq.
Yaşasın 28 May – Müstəqillik Günü!
Yaşasın azad və güclü Azərbaycan dövləti!
- 6